OLEH : NAZIRAH BINTI HASSAN
Keluarga di negara Malaysia pada hari ini sedang
menghadapi pelbagai cabaran akibat kepesatan pembangunan sosio-ekonomi dan
globalisasi. Cabaran baru telah muncul dalam arena sosial dan ekonomi yang
telah memberikan kesan kepada keluarga di Malaysia. Antara cabaran yang dialami
oleh instituisi keluarga adalah struktur keluarga yang berubah dan dinamik,
mengimbangi keluarga dan kerjaya, memenuhi keperluan ekonomi, keibubapaan anak-anak
kecil dan remaja serta kelemahan dalam hubungan perkahwinan dan keluarga.
Selari dengan penekanan kerajaan pada pengukuhan instituisi keluarga, pelbagai
perkara telah dibangunkan dan perlaksanaan pelbagai program pembangunan
keluarga yang meliputi ciri-ciri, promosi, latihan dan perkhidmatan,
pendidikan, penyelidikan dan pembangunan ( R&D ) serta penggubalan dasar.
Imam
Al-Ghazali (1058M-1111M), menjelaskan kebahagiaan ditafsirkan sebagai penyatuan
antara ilmu, amal, rohani dan jasmani. Terdapat 14
ciri-ciri kebahagiaan yang dijelaskan oleh Imam Al-Ghazali adalah
terletak kepada semua ilmu yang bermanfaat kepada manusia yang mencakupi ilmu
teori dan ilmu amali. Ilmu pengetahuan yang mendalam juga menjadi jaminan utama
bagi pembangunan bangsa yang kuat dan dihormati kerana melaluinya manusia akan
mendapatkan kemuliaan, kehormatan, ketenangan dan kebahagiaan di dunia dan
ganjaran di akhirat. Ilmu pengetahuan merupakan prasyarat terpenting dalam
mendapatkan nilai kebahagiaan kerana setiap perkara di dunia ini mestilah
disandarkan kepada ilmu seperti iman dan perkara keagamaan, ekonomi, politik,
sosial dan perpaduan. Tanpa kasih sayang dan perasaan belas kasihan, sebuah
keluarga ataupun perkahwinan itu akan tergugat dan boleh membawa kepada
kehancuran sesebuah instituisi keluarga.
Kini, hubungan kekeluargaan telah menjadi suatu
keperluan untuk ditangani dalam konteks negara kita yang sedang menuju ke era
pembangunan dan mencapai status negara maju. Negara kita kini memerlukan
pemangkin masa depan yang hadirnya daripada keluarga yang proaktif, stabil
serta mampu mengimbangi masalah sosialisasi dengan masalah kerjaya mereka
kelak. Justeru itu, peranan keluarga adalah komponen yang paling asas dalam proses
pembentukan masyarakat dan negara keseluruhannya. Dari aspek islamik pula, Islam memandang keluarga sebagai sebuah
institusi pencorak masyarakat yang bakal dibina. Setiap sifat-sifat seperti
kesabaran, ketegasan serta kasih sayang perlu dipupuk dan diimbangi setara
dengan pengawalan sikap serta sifat anak-anak. Anak-anak yang diberi perhatian
mampu membantu ibu bapa dari mempunyai masalah mengawal sifat dan adab
anak-anak supaya tidak menjadi degil dan nakal dalam menjalani kehidupan
seharian mereka.
Anak-anak
perlu dihargai supaya mereka berasa selamat, disayangi dan dihargai oleh ibu
bapa sendiri walaupun masa yang diluangkan secara bersama adalah singkat. Ibu
bapa yang proaktif dan prihatin akan sentiasa mengetahui perkembangan anak-anak
mahupun menyokong anak-anak melalui mengambil kira setiap perkara, ketahui
sifat dan bakat yang dipendam oleh anak-anak mereka agar anak-anak mereka ini
berasa dihargai dari masa ke semasa mengikut peringkat tumbesaran mereka. Dalam
menangani kemelut anak-anak Melayu terutamanya dalam isu-isu moral, perhatian
awal perlu diambil iktibar dan dikira paling penting untuk diberi perhatian
sewajarnya ialah institusi keluarga. Hal ini mampu membantu bukan sahaja bagi
pihak ibu bapa malah turut memberikan kesan yang positif kepada beberapa pihak
yang berkaitan. Justeru itu, mukmin yang berjaya dalam konteks kekeluargaan ini ialah seorang bapa
atau ibu yang dapat mengumpulkan kedua-dua tanggungjawabnya secara seimbang dan sempurna.
Pencapaian
seorang mukmin dari tujuan pokok
kehidupannya di dunia ini, maka sebanyak itulah kemajuan dalam sesebuah
keluarga yang dapat
diperolehinya. Generasi hari ini perlu diberi pendedahan tentang kepentingan
sejarah terhadap masa depan mereka.
Apa yang dimaksudkan dengan sejarah di sini bukanlah sekadar mengingati tarikh bila sesuatu peristiwa itu berlaku
tetapi yang penting ialah mempelajari kesilapan yang telah dilakukan agar kesilapan itu tidak
diulangi. Kedudukan dan kemuliaan wanita inilah menjadi faktor asas dalam melahirkan keluarga yang bahagia.
Keluarga bahagia ialah keluarga yang ahlinya sihat, hidup dalam suasana gembira, bersikap
saling hormat menghormati serta terpelihara dari segala perkara negatif dalam aspek kehidupan. Pembentukan keluarga
yang bahagia sebenarnya memerlukan
penyertaan dan kerjasama semua ahli rumah.
Terdapat
beberapa aktiviti yang boleh dilakukan secara bersama oleh ibu bapa dengan
anak-anak mereka. Antara salah satu kaeddah bagi menonjolkan kasih saying ibu
bapa kepada anak-anak ialah menzahirkan kasih saying dan menunjukkan kemesraan
kepada setiap ahli keluarga melalui pelukan. Turut dinyatakan dalam konteks
kekeluargaan, penghayatan kepada lima teras keluarga bahagia adalah melalui
perkataan KASIH, iaitu merujuk kepada Kasih Sayang, Akhlak, Sihat dan Selamat, Ilmu
dan Harmoni. Sekiranya lima teras ini tidak diterapkan, ianya tidak memadai
sekiranya kita tidak mengamalkannya dalam kehidupan seharian. Alangkah baiknya
sekiranya nilai-nilai murni dalam keluarga disampaiakn melalui tindakan dan
perlakuan yang lebih kepada mengambil berat, kasih saying yang menyentuh
perasaan sebagai contoh melalui pelukan.
Sebenarnya,
terdapat banyak lagi cara untuk meluahkan kasih saying dan budaya prihatin
dalam keluarga yang boleh menyemarakkan suasana kebahagiaan tetapi pelukan
kekeluargaan ini lebih menarik perhatian dan mudah dilakukan tanpa sebarang
kata-kata terutamanya apabila pelukan ibu bapa dilakukan kepada anak-anak
sepanjang tempoh tumbesaran mereka. Perkara ini juga amat ditekankan oleh Yang
Berbahagia Dato Sri Rohani Abdul Karim yang berperanan sebagai Menteri
Pembangunan Wanita, Keluarga dan Masyarakat, dalam aspek pembinaan dan
pengukuhan konsep keluarga bahagia ini. Apabila seseorang melakukan pelukan
atau urutan ianya akan meransang sel-sel kulit yang dikesan melalui sentuhan
dan belaian yang akan disalurkan melalui urat saraf kepada otak. Seterusnya
otak akan mengeluarkan tiga hormon yang bertindak sebagai natural transmitter
yang menyebabkan kita berasa riang dan kurang stress. Hormon yang pertama ialah
Hormon Oxytoxine. Hormon yang lebih dominan juga dikenali sebagai love hormone
yang menenangkan sistem saraf dan meransang atau meningkatkan emosi positif
dalam minda kita.
Hormon
yang kedua dikenali sebagai Flasher Hormone, ianya akan memberikan rasa yang
tenang, seronok dan gembira pada seseorang individu. Pelukan dilihat sebagai
tindakan untuk meransang pengeluaran Hormone Dopamine. Hormon yang ketiga pula
ialah hormone Serotine. Ianya adalah hormone yang terdapat dalam urat saraf
tunjang dan usus berfungsi meransang keriangan dan kegembiraan. Terdapat
beberapa kebaikan pelukan yang dikenalpasti oleh pakar perubatan antaranya
ialah meningkatkan kesihatan individu, mengurangkan risiko penyakit jantung,
meningkatkan sistem imunisasi badan, dan seterusnya melawan sebarang jangkitan
penyakit. Pelukan juga dapat membantu mengurangkan stress, menyembuhkan
kemurungan, melawan keletihan badan, dan membantu dalam melancarkan proses
tidur. Pelukan juga turut dikatakan dapat membantu sokongan emosi kepada
anak-anak. Pelukan dikatakan sebagai ubat terapi yang sesuai kerana ianya tidak
memerlukan kos yang mahal, tidak memerlukan tenaga yang banyak, dan tiada
sebarang kesan sampingan. Pelukan juga mampu membantu dalam meningkatkan
kemesraan sesama ahli keluarga.
Bagi
setiap ibu, memelihara dan mendidik anak dengan sebaik-baiknya adalah kebaktian
yang besar terhadap agama, nusa
dan bangsa. Sebaliknya mensia-siakan pendidikan dan pemeliharaan anak, bererti mereka telah merosakkan negara.
Suami isteri yang hidup rukun dan damai, saling menyenangkan dan menggembirakan
dengan perasaan tulus dan
ikhlas akan menikmati kebahagiaan hidup yang sebenarnya. Mereka perlu saling memahami. Hasilnya
berbahagialah anak-anak yang mempunyai ibu bapa yang sedemikian. Perasaan inilah yang akan menyuburkan sifat-sifat
mulia dalam jiwa anak-anak. Selain itu, keretakan rumah tangga yang banyak
berlaku dalam kalangan masyarakat kini
juga semakin membimbangkan. Ada kalanya keretakan ini berpunca daripada
perkara remeh dan paling menyedihkan lagi pasangan yang telah bertahun-tahun
lamanya berumah tangga turut mengalami masalah ini sehingga menyebabkan
keluarga yang dibina tidak mampu bertahan ke akhir hayat. Jika permasalahan ini
berterusan, maka sukarlah untuk membentuk keluarga bahagia dalam kalangan
generasi pada masa akan datang.